Zana Okçuoğlu: Moskova 2

Diğer yazıda eklemediklerimi burada eklemeyi planlıyorum.

Metro

Öncelikle metrodan bahsetmek istiyorum. Meşhur Moskova metrosu oldukça büyük ve işlevsel bir ağa sahip. Şehrin halka yapısı metroda da var. Ayırca Barselona'da olduğu gibi diagonal kesmeler ile pratik bir yapıya kavuşmuş.

Ancak bu metroyu turistik yapan bu özelliklerinde öte metrolardaki kültürel yapı. Zira her bir istasyonda bir mesaj ve tema var. Mesela bazılarında, heykel, bazılarında orak-çekiç logoları, bazılarında da resimler görebiliyrosunuz. Özellikle resimler tıpkı bizim cumhuriyetin ilk yılları ruhu taşıyor. Çiftçi, öğrenci, modern insan görüntüleri, ülke liderlerinin halk içinde heykel ve fotoğrafları, emekçi işçi vb. çok fazla benzerlik arz ediyor. Ne de olsa "Batı" modeli bizim gibi onlarında da tam da hedefte duruyor. Lakin zengin ve güçlü bir ülke olarak bizden öne çıkıyorlar.

Metrodaki heykeller arasında köpek heykelinin ayrı bir yeri var. Zira bu köpeğin burnuna dokunmak ve dilekte bulunmak bir bidat halini almış. Bu istasyonda bulunan paralel 4 köpek heykelinin burnu artık siyah değil temaslar yüzünden. Oturup bu uygulamayı yapan insanları izlemek ilginç gelebilir.

Nazım Hikmet

Bilindiği üzere değerli şair Nazım da burada medfun. Mezarını ziyaret ettiğimde, "Karlı Kayın Ormanı" şiirinden, "Memleket mi, yıldızlar mı gençliğim mi daha uzak" mısraları dilimde sürekli bir tekrar halindeydi. 3 ihlas bir fatiha yerine şiir okumuş oldum kendi ritüelimin aksine :)

Bir diğer dikkat çekici nokta ise, bırakılan notlardı. Kimi şikayetini bildirmiş, kimi şiir yazmış, kimi de kartını bırakmış belki de gelenler dükkanına ofisine uğrasın diye.

Son olarak Boris Yeltsin ile Nazım'ın mezarları arasında 5 metreden az bir mesafe olduğunu söyleyeyim. Buradan ayrılırken hangi dönemde sürgün edildiğini hatırlamaya çalıştım ve günümüzdeki değerlendirmeleri ile kıyasladım ve kafam karıştı.

Mezarlıklar

Mezarlıklarda haç olmaması çok dikkat çekici. Bunun iki nedeni var; ziyaret ettiğim mezarlık kominst döneme aitti ve ortodoks hristiyanlığında haç çok önplanda olmuyor. Fakat yine de sonradan ilave edenler var hacı.

Bunun yerine resimler, heykeller, simgeler ön plana çıkıyor.

Ama en ilginci kül mezarlar daha doğrusu vazolar. Yer tasarrufu açsından oldukça pratik gözüküyor. Ancak burada da iyi yer kötü yer farkı göze çarpıyor. Sanırım bunlar daha eşit olan KP yöneticileri olmalı, George Orwel'ın anısına bu gönderme.

Binalar

Merkez dediğimiz ilk 3 halkada binaları "seven sisters" dışında ayırt etmek zor. 5-6 katlı düz geniş ve kalın duvarlı eski binalar. Merkeze doğru iç kısımlarının durumları daha iyi tabi.

Seven sister, şehrin 7 tarafına inşa edilmiş genişten dara doğru yükselen nispeten estetik büyük binalar. Bunlardan bazıları; Moskova Üniversitesi, KGB, Dışişleri Bakanlığı ve Radison oteli. Ayrıca taklitleri de var.

Moskova Devlet Ünivesitesi - Seven Sister'dan biri

Luzhniki gece görüntüsü

Üniversite tepesinden ters açı

Bulvarlardan görüntü

Eski KGB binası yada dışıişleri, ikisinde biri...

City denilen bölge "Batı"ya bakan yüz olarak inşa edilmiş. Çok küçük bir alana sıkıştırılmış gökdelenler var. Zannediyorum Maslak'ın yarısı kadar bir alan ki, Maslak zaten küçüktür. Doğal olarak her yerden gözüküyor ama kimseyi rahatsız etmiyor.

Göl manzarası arkasında City

City'de inaşşatlar devam ediyor

City gece görüntüsü

City gece görüntüsü uzaktan

Şehir dışı konut alanlarında ise binalar çok büyük ve geniş. Yani bir katta 10-15 daire bulunabiliyor. Hapishane gibi demek isterdim ama son zamanlarda İstanbul'da bunlardan çok daha genişlerinin inşa edilidiğini görmüştüm. Hem de çok yüksek meblağlara. Orada ise bu binaların mantığı soğuğa karşı dayanıklılık olarak izah edilebilir.

Şehrin dış yapıları

Ülkemizi insanı her yerde kendine has özelliklerini ortaya koymada pek maarifetli :)

Diğer mevzular

Adı üstünda Mosk-Ova yani şehir neredeyse tamamen düz. Sadece Moskova Üniversitesinin bulunduğu yerde bir tepecik var ki, orası da motorcuların, manzara severlerin, yeni evlenenleri vs mekanı olmuş, Çamlıca tadında :)

Şehir düz olunca güneşin doğuşu ve batışını görmek zor değil. Bir diğer etkileyici yanı ise ufuk çizgisine kadar uzanan orman. Burada ağaç sorunu yok, yangın da büyük bir tehlike değil.

Dükkan isimleri tabelalar her şey kril alfabesi ile yazılıyor. Hatta çok bilindik bazı global markalar da öyle. Komik bir görüntü oluşuyor böylece :)

Bu "kafe hauz" diye okunan yer de çok yaygın, İspanya'daki Cafe y tee gibi.

Rusya'da turizm denilince matruşkalar, uzay yolculuğu, kremlin meydanı ve sscb tarihi temaları öne çıkıyor. Aslında başka bir şey yok gibi. Öyle olunca astromi müzesi de önemli yerlerden. Ancak benim ilgimi çekmediği için ziyaret etmedim. Pek çok insan bu duruma kızar biliyorum.

Orak-Çekiç anıtı yaklaşık 10 metre boyutunda

Astronimi müzesi anıtı

Ülkemizin aksine şehir içinde pek çok asker görmek mümkün; metroda, yolda, troleybüste...

İstiklal caddesi gibi bir yer de yapılmaya başlamış. Global dünya işte, Barselona'da La Rambla kıvamında değil burası heniz hatta İstiklal'den de çok daha küçük ama burada değişim çok hızlı ilerde ne olur bilinmez. Arbat deniyor buraya ama fotoğrafını çekmedim bile, kazaklar yaptığı için bu ismi vermişler onlara saygı olsun diye. Bir de Nou(yeni) Arbat var ki orası da modern alışveriş merkezi.

Geniş yollar

Tramvayların neredeyse tamamında, troleybüslerin ve otobüslerin de bazılarında bayan şöförler var. Zaten Rusya'da kadın, yaşlı ve çocuk olmak birinci sınıf vatandaş olmak demektir. Her yerde üstünlükleri var. Güzel bir gelenek ama özellikle yaşlılar biraz istismar da etmiyor değiller. Bu bilgiyle "My Sassy Girl" filmindeki metro sahnesi daha anlamlı geliyor, her ne kadar orası Kore olsa da.